Degoe’s – Johannes & Monique Pijnacker Hordijk

Wat zijn degoes?
Degoes zijn nog erg onbekende diertjes en de meeste mensen hebben ze dan ook nog nooit gezien of ervan gehoord. Het zijn knaagdieren, die familie zijn van de cavia’s en lijken veel op een rat, chinchilla, woestijnrat en eekhoorn.
De Latijnse benaming van degoes is “Octodon degus”. Het zijn zoogdieren die horen tot de “Rodentia” (knaagdieren), waarbinnen zij weer ingedeeld kunnen worden bij de “Caviomorpha” (cavia-achtigen), en daarbinnen worden zij ingedeeld bij de “Octodontidae”.

Hoe zien degoes er uit?
De kleur van de vacht is altijd bruingrijs met aan de uiteinden van de haren een tikkeltje zwart. Hun buik is wat lichter van kleur. Hoe dik de vacht is hangt af van de omgevingstemperatuur waarin de degoe leeft. Hoe kouder het is, des te dikker zal de vacht worden. Soms zal er hier of daar een wit vlekje te zien zijn. De lengte van degoes is in het wild, inclusief de staart, soms wel 40 cm of langer. Als ze als huisdier worden gehouden zullen ze echter veel minder groot worden, ongeveer 25 – 30 cm. Het formaat van een degoe als huisdier is ongeveer vergelijkbaar met dat van een rat, maar meestal zullen ze zelfs nog wat kleiner zijn dan ratten. Vanwege de betere voeding en gezondere omstandigheden waarin ze opgroeien, is het bij de meeste knaagdieren zo dat ze in gevangenschap groter worden dan in het wild. De degoe vormt hierop een uitzondering, die waarschijnlijk te maken heeft met de grote mate van inteelt. Verder hebben degoes een staart die wel wat lijkt op die van een rat. Het enige verschil is dat de staart van een degoe behaard is met aan het uiteinde een heel smal flosje, en dat deze iets korter is dan een rattenstaart. Verder gebruikt de degoe zijn staart om in evenwicht te blijven en houdt hem meestal omhoog, terwijl de rat juist zijn staart laat hangen. De ogen van de degoe zijn donkerbruin, en heel opvallend zijn de tanden van de degoe die een oranje kleur hebben. De oren lijken erg op die van een chinchilla en zijn vrij groot en schelpvormig. Aan alle vier de poten van degoes zitten vijf tenen met daaraan vrij scherpe nagels. Ze kunnen hun voorpoten gebruiken om dingen mee op te rapen, en om voedsel vast te houden, zoals ook een eekhoorn dat doet.

Huisvesting
Degoes worden meestal gehouden in een grote kooi. Hier kan je lezen wat voor kooi, hoe groot, hoe vaak je hem moet schoonmaken en hoe je hem kan inrichten.

Afmetingen van de kooi
Degoes houden van klimmen en springen, waardoor een kooi het beste hoger kan zijn dan dat hij breed is. Er zijn geen vaste regels voor de afmetingen van de kooi, maar een maat van 80 cm breed, 1 meter hoog en 50 cm breed is toch wel een minimum voor twee degoes.
De kooi kan voorzien worden van houten of metalen platen als verdiepingen, zodat de dieren van de ene verdieping naar de andere kunnen springen.

Inrichten van de kooi
De kooi met de verdiepingen kan ingericht worden met allerlei dingen die jij leuk vindt. Het belangrijkste is dat het veilig is, dus dat de degoes niet beklemd kunnen raken of dat er iets op hen kan vallen.
Een kooi heeft in ieder geval een nestruimte, waterflesje, voerbakje en zandbakje nodig. Een nestruimte kan een houten huisje of rieten mand zijn waar de degoes in kunnen gaan zitten als ze behoefte hebben aan wat afscherming van de buitenwereld. Bijvoorbeeld als zij bang zijn of slapen. Een zandbakje kan een metalen of terracotta bak zijn die gevuld wordt met chinchillabadzand. Dit is wit zand met een hele losse structuur waar de degoes in kunnen rollen om hun vacht schoon te maken. Ze houden hier erg van. De bak met zand kan standaard in het hok gelaten worden, of iedere dag eventjes een half uurtje geplaatst kunnen worden. Het voordeel van iedere dag een half uurtje is dat het zand veel schoner blijft.
Op de bodem van het hok moet je iets strooien wat vocht opneemt; zaagsel, gehakseld stro, gehakseld vlas, no-smell of iets anders gemaakt voor knaagdierenhokken.
De kooi kan verder ingericht worden met alles wat je leuk vindt; stukken hout, stukken touw, een grote steen (zolang het veilig is). Als de degoes erop kunnen springen, in kunnen klimmen of het kapot kunnen knagen vinden ze het leuk!

Voedsel
Degoes eten alleen plantaardig voedsel. In de vrije natuur leven ze op een rotsachtige bodem met struikachtige begroeiing. Ze eten daar voornamelijk grassen, zaden en granen. Sommige granen, zoals zonnebloempitten, bevatten veel vetten en olie en zijn niet goed voor degoes. Als degoes namelijk teveel vetten binnen krijgen kan dit leiden tot het ontstaan van suikerziekte. Vezels zijn in het voedsel van degoes een heel belangrijk bestanddeel. Hooi is heel vezelrijk en daarom is het heel gezond. Ze eten het ook graag. Er zijn een aantal dingen die degoes niet of in heel beperkte mate mogen eten, omdat het niet goed voor ze is. Ten eerste is het belangrijk dat ze zo min mogelijk voedsel krijgen dat suiker bevat ! Degoes kunnen namelijk geen suikers verwerken en ze krijgen darmklachten en eventueel suikerziekte als ze teveel suikers binnen krijgen. Het is daarom dat ze vaak voor onderzoek naar diabetes (suikerziekte) worden gebruikt. Ook voedsel zoals fruit, rozijnen en sommige soorten groenten bevatten suikers, en dat is de reden dat degoes ook deze slechts in zeer beperkte mate (liefst helemaal niet) mogen eten. Als degoes te veel voedsel hebben, zullen ze ook wat voedsel begraven om later op te eten.

Ziektes

Er zijn een aantal ziektes waarvoor degoes redelijk bevattelijk zijn. Een aantal ziektes met hun symptomen en de manier hoe je ze kunt voorkomen of genezen staan hieronder vermeld. Als je er zelf niet uitkomt wat je degoe mankeert, kun je dat het beste even navragen in een dierenspeciaalzaak of eventueel naar een dierenarts gaan.

Ziekte Diabetes (suikerziekte)
Symptomen Veel water drinken, witte ogen (staar). Een degoe met suikerziekte zal niet zo oud worden. Hoe te voorkomen of genezen? Suikerziekte is niet te genezen, maar misschien wel te voorkomen. Zorg dat je je degoes zo min mogelijk suikers en vetten te eten geeft. Witte ogen (ofwel cataracts) kunnen ook ontstaan door ouderdom. Veel degoes krijgen staar op oudere leeftijd.
Aandoening Afgebroken staart
Symptomen De staart van de degoe heeft losgelaten.
Hoe te voorkomen of genezen? Als iemand aan de staart van een degoe trekt of deze komt klem te zitten, dan kan deze staart loslaten. Dit is in de natuur een overlevingsmechanisme, waardoor de degoe zijn staart loslaat als een vijand deze staart te pakken heeft. Trek dus nooit aan de staart van een degoe en pak hem ook nooit bij zijn staart vast !! Deze staart groeit namelijk niet meer aan.
Aandoening Gebroken ledematen / verwondingen
Symptomen Dit zie je als de degoe kreupel loopt, of als deze bloedt.
Hoe te voorkomen of genezen? Degoes kunnen erg veel hebben, ze zijn erg flexibel. Ze zullen, ook al vallen ze vanaf heel hoog, niet snel iets breken of kneuzen. Let er toch een beetje op dat de degoes niet van al te hoog kunnen vallen en dat er geen scherpe dingen in de kooi aanwezig zijn waaraan ze zich kunnen bezeren. Mocht dit toch gebeuren, dan kun je eerst aankijken of het uit zichzelf weer geneest, en zo niet dan moet je er een dierenarts naar laten kijken.
Aandoening Aandoeningen aan de tanden
Symptomen De tanden zijn wit (i.p.v. oranje), de tanden zijn afgebroken, de tanden zijn te lang en in de kaak gegroeid (als dit zo is kan de degoe niet meer eten).
Hoe te voorkomen of genezen?Als de tanden zijn afgebroken is dit meestal niet zo’n probleem, omdat de tanden wel weer aangroeien. Let er wel op dat je degoe blijft eten. Als de tanden in de onderkaak zijn gegroeid moet daar zo snel mogelijk wat aan gedaan worden (door een dierenarts), omdat de degoe niet meer kan eten. Te lange tanden kunnen veroorzaakt worden doordat de tanden niet recht boven elkaar in de mond staan, of doordat er niet genoeg knaagmogelijkheden in de kooi aanwezig zijn. Als de tanden van de degoe wit zijn heeft deze een mondziekte waar niets aan te doen is. Je degoe zal dan niet lang meer leven. Je kunt mondziektes voorkomen door te zorgen dat je degoes steeds vers en schoon water krijgen.